اسپرینکلرهای آتشنشانی از نظر نوع نصب به دو مدل اصلی بالازن (Upright) و پایینزن (Pendent) تقسیم میشوند که هرکدام برای شرایط خاصی طراحی شدهاند و تفاوتهایی در ساختار، محل نصب، الگوی پاشش، و کاربرد دارند.
فرق اسپرینکلر بالا زن و پایین زن در ساختار و ویژگیها
اسپرینکلر پایینزن به صورت آویزان از سقف نصب میشود و پخشکنندهی آب یا دفیوژر در پایینترین بخش آن قرار دارد. این مدل از بالا به پایین آویزان است و آب مستقیماً به سمت کف زمین پاشیده میشود. در مقابل، اسپرینکلر بالازن بهصورت ایستاده روی لولههایی نصب میشود که به سمت بالا قرار دارند. در این مدل، دفیوژر در بالای نازل قرار گرفته و آب ابتدا به آن برخورد کرده و سپس در محیط پخش میشود. تفاوت اصلی در زاویه نصب و جهت جریان آب است.
| ویژگی | اسپرینکلر پایینزن | اسپرینکلر بالازن |
|---|---|---|
| جهت نصب | آویزان از سقف | عمود روی لوله، رو به بالا |
| جهت پاشش آب | مستقیم به پایین | ابتدا به بالا (دفیوژر) و سپس به پایین پخش میشود |
| محل دفیوژر (پخشکننده) | در پایینترین قسمت | در بالاترین قسمت |
| شکل بدنه | به سمت پایین | به سمت بالا |
| ظاهر پس از نصب | قابل دید، یا مخفی (با کاور) | قابل دید، مناسب برای محیط صنعتی |
اسپرینکلر پایینزن، رایجترین مدل در فضاهای ساختمانی و دکوراتیو است و بهصورت آویزان از سقف نصب میشود.
تفاوت اسپرینکلر بالا زن و پایین زن در محل مناسب نصب
پایینزنها بیشتر در محیطهایی استفاده میشوند که سقف کاذب یا ظاهر دکوراتیو دارند. این مدلها معمولاً در دفاتر، بیمارستانها، مراکز تجاری، هتلها و خانهها دیده میشوند. در حالی که بالازنها برای فضاهای صنعتی طراحی شدهاند؛ مکانهایی مانند سولهها، پارکینگها، انبارها یا کارخانههایی که سقف کاذب ندارند و تجهیزات صنعتی زیاد دارند. در چنین فضاهایی، نصب بالازن بر روی لولهکشی در بالای تجهیزات، پوشش بهتری ارائه میدهد.
| ویژگی | پایینزن | بالازن |
|---|---|---|
| کاربری اصلی | محیطهای مسکونی، اداری، تجاری، دکوراتیو | انبار، سوله، کارخانه، پارکینگ، فضای صنعتی |
| مناسب برای سقف کاذب؟ | بله، کاملاً مناسب | خیر |
| مناسب برای فضای پرمانع؟ | خیر، عملکرد کاهش مییابد | بله، مناسب برای فضاهای دارای تجهیزات یا مانع |
| سازگاری با دکوراسیون | بالا – امکان استفاده از کاور مخفی | پایین – ظاهری صنعتی |
تفاوت اسپرینکلر پایین زن و بالا زن در الگوی پاشش
اسپرینکلر پایینزن آب را بهصورت نیمکروی مستقیم به سمت پایین پخش میکند، که باعث پاشش یکنواخت روی سطوح باز میشود. این مدل برای فضاهای بدون مانع بسیار مناسب است. در طرف مقابل، اسپرینکلر بالازن ابتدا آب را به سمت بالا میفرستد و با برخورد به دفیوژر، آن را به اطراف و پایین پخش میکند. همین ویژگی باعث میشود این مدل در فضاهای پرمانع یا پر از تجهیزات، عملکرد مؤثرتری داشته باشد؛ چون الگوی پاشش از موانع عبور میکند.
برای خرید اسپرینکلر آتش نشانی در انواع مدلها و برندهای معتبر، فروشگاه تجهیزات آتشنشانی آکا ایمن را به شما پیشنهاد میکنیم. این فروشگاه با ارائهی گستردهای از اسپرینکلرهای پایینزن، بالازن، واکنش سریع و استاندارد از برندهای مطرح داخلی و خارجی، امکان انتخاب دقیق و مناسب را برای هر نوع پروژه فراهم میسازد. پشتیبانی تخصصی، تضمین اصالت کالا و قیمتهای رقابتی از ویژگیهای آکا ایمن است که آن را به گزینهای مطمئن برای مهندسین و مجریان سیستمهای اطفای حریق تبدیل کرده است.
فرق اسپرینکلر پایین زن و بالا زن در ارتفاع نصب و پوشش دهی
اسپرینکلر پایینزن معمولاً در فضاهایی با سقفهای ۲.۵ تا ۴ متری نصب میشود و در این ارتفاع، پوشش آبی مناسبی دارد. در مقابل، اسپرینکلر بالازن برای ارتفاعهای بالاتر، حدود ۴ تا ۶ متر و بیشتر طراحی شده است. به همین دلیل، در فضاهای صنعتی با سقفهای بلند یا نیاز به پوشش در ارتفاع بالا، مدل بالازن گزینه مناسبتری محسوب میشود. انتخاب ارتفاع نصب بر اساس نوع اسپرینکلر، فشار سیستم و هندسه فضا انجام میشود.
| ویژگی | پایینزن | بالازن |
|---|---|---|
| نوع الگوی پاشش | نیمکروی به سمت پایین | نیمکروی از بالا به پایین پس از برخورد با دفیوژر |
| نحوه پاشش | مستقیم به پایین | ابتدا برخورد به دفیوژر بالا، سپس پراکندگی به پایین |
| پوشش مؤثر در فضاهای باز | بسیار مناسب | خوب، ولی در فضاهای باز کمتر از پایینزن |
| پوشش در فضاهای پیچیده | ضعیفتر | قویتر، پاشش از میان موانع |
| ارتفاع نصب مؤثر | ۲.۵ تا ۴ متر | ۴ تا ۶ متر (بسته به مدل و فشار کاری) |
فرق اسپرینکلر بالا زن و پایین زن در سازگاری با طراحی معماری و زیبایی ظاهری
پایینزنها به دلیل نصب در زیر سقف، بیشتر در دید قرار دارند و معمولاً در فضاهای دکوراتیو مورد استفاده هستند. بسیاری از آنها بهصورت مخفی یا دارای کاورهای زیبا طراحی شدهاند تا با دکور داخلی هماهنگ باشند. از سوی دیگر، اسپرینکلرهای بالازن ظاهر صنعتیتری دارند و از آنجایی که در فضاهایی با سقف باز یا صنعتی نصب میشوند، زیبایی ظاهری در آنها اولویت ندارد. در نتیجه، در طراحیهای لوکس و داخلی، استفاده از پایینزن ارجحتر است.
تفاوت اسپرینکلر بالازن و پایین زن در مقاومت در برابر آسیب و نیاز به نگهداری
اسپرینکلرهای بالازن به دلیل اینکه دفیوژر در بالای آنها قرار دارد و معمولاً بالاتر از ارتفاع رفتوآمد افراد یا تجهیزات نصب میشوند، کمتر در معرض آسیب فیزیکی قرار میگیرند. اما پایینزنها که آویزان از سقف هستند، بیشتر در دید و دسترساند و در صورت برخورد یا ضربه ممکن است آسیب ببینند یا دچار نشتی شوند. به همین دلیل، در فضاهای پرتردد یا صنعتی، پایینزن نیاز به محافظت یا نگهداری بیشتری دارد.
تفاوت اسپرینکلر بالازن و پایین زن در سازگاری با انواع سیستمهای اطفا
از نظر فنی، هر دو مدل اسپرینکلر میتوانند در انواع سیستمهای اطفا مانند سیستمهای تر، خشک، پیشفعال و دلوژ بهکار روند. تفاوت اصلی آنها در سازگاری با شرایط فضا و نحوه نصب است، نه در نوع سیستم پشتیبان. بنابراین، انتخاب مدل بالازن یا پایینزن باید بر اساس طراحی محیط، نوع خطر آتشسوزی و شرایط فیزیکی محل نصب صورت گیرد، نه فقط سیستم اطفا.
در ساختمانهای با سقف کاذب، فضاهای اداری، هتلها و مکانهای دکوراتیو، اسپرینکلر پایینزن انتخاب مناسبتری است. ⬅️ خرید اسپرینکلر پایین زن
در انبارها، سولههای صنعتی، و فضاهای با تجهیزات مرتفع یا موانع زیاد، اسپرینکلر بالازن اولویت دارد. ⬅️ خرید اسپرینکلر بالا زن
در صورتی که درباره اسپرینکلرهای واکنش استاندارد و واکنش سریع اطلاعات کافی ندارید و قصد انتخاب مدل مناسب برای پروژه خود را دارید، توصیه میکنیم مقالهی جامع «تفاوت اسپرینکلر واکنش استاندارد و سریع» را مطالعه کنید. در این مقاله، تمامی تفاوتها از جمله زمان فعالسازی، محل مناسب نصب، کاربردهای تخصصی، ویژگیهای فنی و الگوی پاشش بهصورت دقیق و تخصصی بررسی شدهاند تا بتوانید با آگاهی کامل اقدام به خرید نمایید. این مقاله راهنمایی کاربردی برای مهندسین، تکنسینها و حتی مصرفکنندگان نهایی است.



