در طراحی سیستم اعلام حریق، اگر از علائم نقشه اعلام حریق استفاده نشود یا سمبلها مخدوش باشند، احتمال اشتباه در نصب یا درک نقشه بسیار بالا میرود. استفاده از علائم اختصاری سیستم اعلام حریق خوانایی را بالا میبرد و باعث میشود مهندسان برق، تاسیسات و آتشنشانی همگی یک زبان مشترک داشته باشند.
همچنین در بازبینی نقشه توسط مرجع صدور مجوز، استفاده از نمادهای استاندارد از الزامات است. استاندارد NFPA 170 یکی از مرجعهای مهم در این زمینه است که مجموعهای از سمبلها و علائم اجباری سیستم اعلام حریق را معرفی میکند.
پرکاربردترین علائم اختصاری سیستم اعلام حریق در نقشه
در ادامه به برخی از نمادها و علائم متداول در نقشههای اعلام حریق همراه با توضیح عملکردشان میپردازیم:
نمادها ممکن است در پروژههای مختلف کمی تغییر کنند، اما نکته مهم خوانایی و تطابق با استاندارد مرجع است.
مثال عملی طراحی نقشه اعلام حریق با علائم اختصاری
فرض کنید یک ساختمان اداری چهارطبقه دارید و میخواهید نقشه سیستم اعلام حریق آن را طراحی کنید:
- ابتدا پلان معماری هر طبقه را وارد اتوکد میکنید و لایهای به نام FIRE_ALARM تعریف میکنید.
- بلاک دتکتور دود (نماد SD) را در نقاط مناسب طبق ضوابط فاصله و پوشش قرار میدهید.
- شستی (MCP) را در مقابل هر درب خروج نصب میکنید و سمبل MCP را وارد میکنید.
- نماد کنترل پنل (FACP) را در اتاق مرکزی تجهیزات ترسیم میکنید.
- ماژول رابط یا علائم اختصاری سیستم اعلام حریق نظیر MM یا IM را در نقاطی که به تجهیزات جانبی وصل میشوند (مثلاً برای ورودی یا خروجی) قرار میدهید.
- آژیر صوتی (HORN یا H) و شبیه چراغ استروبو (ST) را در فضاهای عمومی مناسب نشان میدهید.
- در پائین نقشه، Legend درج میکنید که همه نمادها را با نام کامل و شرحشان نمایش دهد.
- نقشه را با مرور مرجع تأیید میکنید و تطابق سمبلها با استاندارد NFPA یا استاندارد داخلی کشورتان را میسنجید.
بخش پرسشهای متداول
علائم نقشه اعلام حریق چیست؟
علائم نقشه اعلام حریق مجموعهای از سمبلها و نمادها هستند که اجزای سیستم اعلام حریق مانند دتکتورها، شستیها، پنل و ماژولها را در پلانها نمایش میدهند.
چرا باید از سمبلهای استاندارد استفاده کنیم؟
استفاده از نمادهای استاندارد موجب خوانایی، کاهش اشتباه در تفسیر، پذیرش نقشه توسط مرجعهای نظارتی و تطابق با مقررات بینالمللی میشود.
نحوه انتخاب اندازه مناسب نمادها چیست؟
نماد باید به گونهای باشد که در مقیاس نقشه خوانا باشد نه خیلی کوچک یا بزرگ. معمولاً برای نقشههای معماری در مقیاس معمول، نمادها با قطری متناسب (مثلاً ۵ تا ۱۰ میلیمتر یا مقیاس معادل در اتوکد) طراحی میشوند.
آیا باید نمادهای سیستم اطفا هم در نقشه اعلام حریق باشد؟
بله، اگر سیستم اعلام با سیستم اطفا مرتبط است، نمادهایی مانند شیر جریان، کلید جریان، ماژول یکپارچه و غیره ممکن است وارد نقشه اعلام شوند.
آیا بلاکهای آماده علائم اعلام حریق رایگان هستند؟
بله، منابعی وجود دارند که کتابخانه بلاکهای fire alarm symbols را به صورت رایگان ارائه میدهند.


